15% van de zwangeren krijgt met een vorm van zwangerschapsvergiftiging te maken. Dit komt steeds meer voor doordat men steeds later kinderen krijgt. Het is een ernstige ziekte tijdens de zwangerschap die we in verschillende gradaties kennen.
De naam zwangerschapsvergiftiging is eigenlijk misleidend. Het heeft niets met voeding te maken, maar met een hoge bloeddruk. Daarom wordt het ook wel zwangerschapshypertensie genoemd. Bepaalde organen zoals de nieren en de lever functioneren minder goed, waardoor er diverse complicaties op kunnen treden. Het kan gevaarlijk zijn voor jou en je baby. Heb je een hoge bloeddruk dan is de kans groter dat je dit krijgt. Het treedt meestal vrij plotseling op in de 2e helft van de zwangerschap tot 72 uur na de bevalling. Het kan zich ook heel geleidelijk ontwikkelen. Na de bevalling zal deze hoge bloeddruk weer afnemen. Voor alle vormen geldt: denk je dat je dit hebt? Neem direct contact op met je behandelend arts of verloskundige. Wacht niet tot een volgende dag.
Zwangerschapsvergiftiging : wat is de oorzaak?
Je hebt een hoge bloeddruk wat tot diverse complicaties kan leiden. De oorzaak is helaas nog steeds niet duidelijk. Je hebt een verhoogd risico als je onderdruk van je bloeddruk boven de 90-95 komt. Je zult dan extra controles krijgen. Let zelf ook goed op of je niet plots onderstaande beschreven symptomen krijgt. Sla in ieder geval nooit een controle over bij de verloskundige of gynaecoloog omdat het even niet goed in je agenda uitkomt.
Zwangerschapsvergiftiging : wanneer heb je een grotere kans?
- Overgewicht (BMI is hoger dan 27)
- Eerste zwangerschap
- Een zwangerschap van een meerling
- Ouder dan 35 of jonger dan 20 jaar
- (Zwangerschaps)diabetes
- Heb je het al eerder gehad of komt het in je familie voor?
- Aanleg voor een hoge bloeddruk
Zwangerschapsvergiftiging : welke vormen heb je?
We onderscheiden de volgende vormen:
Pre eclampsie
Je hebt naast een hoge bloeddruk ook een te grote afvoer van eiwitten in je urine. Je organen zoals je lever, nieren en bloedvaten kunnen minder goed gaan werken. Je baby kan minder voedingsstoffen binnen krijgen doordat de placenta minder goed functioneert. Het kan daardoor een groeiachterstand oplopen. Dit wordt in 10% van de gevallen voor week 34 ontdekt en in 5% na de bevalling.
Symptomen:
- Hoofdpijn
- Tintelingen in je vingers
- Griepachtig gevoel zonder koorts
- Niet scherp zien, sterretjes zien
- Misselijk
- Vocht vasthouden in je enkels, gezicht en handen
HELLP syndroom
Het Hemolysis (bloedafbraak), Elevated Liver enzymes (leverfunctiestoornissen) and Low Platelets (verminderd aantal bloedplaatjes) syndroom. Het bloedstollingsproces raakt ontregeld.
Symptomen HELLP syndroom:
- Hoge bloedruk
- Het gevoel dat je een strakke band om je buik hebt
- Buikpijn bovenin je buik
- Pijn tussen de schouderbladen
- Misselijk
- Hoofdpijn
Meer over het HELLP symdroom. Bekijk ook het ervaringsverhaal van Leonie.
Eclampsie
Dit is de meest erge vorm van zwangerschapsvergiftiging. Gelukkig komt het bij maar 1 van de 200 zwangeren voor die het HELLP syndroom of Pre eclampsie hebben. Het kan voor, tijdens en na de bevalling optreden. Dit kan levensbedreigend zijn voor zowel moeder als kind. Je hebt stuiptrekkingen, vergelijkbaar met een epileptische aanval en je kan bewusteloos raken.
Symptomen Eclampsie:
- Je bent sneller geïrriteerd
- Toegenomen reflexen
- Misselijk, veel braken
- Het gevoel dat er een band strak om je buik of hoofd wordt getrokken
- Hoofdpijn
- Tintelingen in je handen
- Plotseling toenemende vochtophoping of gewichtstoename
- Flitsen of sterretjes zien
- Moeite met concentreren
- Eiwit in de urine
- Pijn in bovenbuik of onder de borst
Zwangerschapsvergiftiging : hoe behandelen?
- Je zult diverse onderzoeken krijgen om de zwangerschapsvergiftiging te monitoren, de ernst van de vergiftiging vast te stellen en het zodoende in goede banen te kunnen leiden. Denk hierbij aan urinemonsters, bloedonderzoek, een echoscopie ter beoordeling van je baby’s groei en een CTG (een hartfilmpje) van je baby
- Medicijnen: bloeddrukverlagers, medicijnen ter verlenging van de zwangerschap en het rijpen van de longen van je baby (Corticosteroïden) en medicijnen tegen epileptische aanvullen
- Bedrust
- Wanneer er sprake is van een ernstige zwangerschapsvergiftiging wordt de baby gehaald om het leven van de moeder veilig te stellen
Kun je zwangerschapsvergiftiging voorkomen?
Nee, helaas niet. Je kunt er wel voor zorgen dat je er vroeg bij bent.
- Sla geen enkele controle over
- Geef bij je verloskundige aan dat je vaker een hoge bloeddruk hebt als dit zo is
- Ben scherp op bovenstaande symptomen, over het algemeen: alle plots opkomende symptomen direct melden bij je verloskundige. Dus heb je bijvoorbeeld ineens gezwollen enkels, plots erg misselijk, zie je niet goed? Neem direct contact op met je verloskundige
- Slik vitamine D. Er zijn onderzoeken die aangeven dat dit het risico op zwangerschapsvergiftiging verkleint
Bekijk ook het ervaringsverhaal pre-eclampsie is a bitch!
