Diastase: ruimte tussen je buikspieren

Ben je zwanger of net bevallen en heb je een grote ruimte tussen je buikspieren (misschien voor je gevoel een gat tussen je spieren)? Of heb je last van een meer dan slap buikje? Af en toe een uitpuilende puntbuik? Of herken je jouw buik op onderstaande foto’s? Check of je een diastase hebt en lees wat te doen!

Wat is Diastase?

Als de ruimte tussen de linker en rechterhelft van je rechte buikspieren groter is dan normaal spreek je van een recus diastase. 

Maar wat is normaal?

Een diastase tijdens en na je zwangerschap is een normaal verschijnsel. In een recente studie is aangetoond dat 100% van de vrouwen bij 35 weken zwangerschap een diastase heeft. Bij 40% van hen was dit 6 maanden na de bevalling nog steeds het geval. (1)

 Tot voorkort werd gezegd dat wanneer er meer dan 2 vingers ruimte tussen je rechte buikspieren bevindt, is er sprake van een diastase.

Maar onderzoeken hebben aangetoond dat dit achterhaald is. Er is sprake van een distase wanneer de afstand groter is dan 7 mm thv het xyphoid en/of 13 mm 3cm boven de navel. Of  8 mm onder de navel. Daarnaast is meer de diepte van de diastase van belang.  Dit kun je niet zelf meten. Maar dit kan worden gedaan bij een gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut of andere diastase specialist met een echografie. (2)

Zij kunnen je ook helpen om klachten te voorkomen en/of verminderen. 

Hoe ontstaat een diastase?

Een diastase ontstaat wanneer de druk op of trek aan de rechte buikspieren groter is dan het weefsel daartussen kan hebben. Soms is de druk van binnenuit te groot (buikdruk). Soms is het weefsel te slap. Vaak gaat het om een combinatie van beiden.

Tijdens de zwangerschap bijvoorbeeld: de druk neemt toe door het groeiende kindje én onder invloed van hormonen neemt de stevigheid van het weefsel wat af. Een diastase in de laatste weken van de zwangerschap en in de periode daarna dan ook volkomen normaal en zelfs noodzakelijk om je buik te kunnen laten groeien. Bij 60% van de moeders is hun diastase 6 maanden na de bevalling vanzelf weer gesloten. Bij de rest duurt dit langer en verdient dit extra aandacht.

Niet alleen zwangerschap kan een diastase veroorzaken. Ook fors overgewicht of vaak en veel buikdruk maken (bv. zware krachttraining doen met een inadequate techniek, een blaasinstrument bespelen of veel hoesten (bij COPD) kunnen leiden tot diastase.

Tot slot bestaan er uiteraard ook gewoon verschillen tussen mensen in anatomie en wordt de één eenvoudigweg met meer ruimte tussen de buikspieren geboren dan de ander.

Diastases komen dus ook zonder zwangerschap voor en geven soms klachten. Dit hoeft overigens zéker niet altijd het geval te zijn.

Wat zijn de klachten bij een diastase?

Een diastase op zichzelf is niet erg. De klachten die we in de praktijk vaak zien bij mensen met een diastase kunnen echter wel erg vervelend zijn. Zo kan er sprake zijn van:

• Een opgezette ‘zwanger ogende’ buik, waardoor mentaal ongemak
• Lage rug- en bekkenklachten
• Bekkenbodemklachten
• Obstipatie
• Pijn rond de navel en/of een navelbreuk
• Problemen met helemaal doorademen

Zelftest of je een diastase hebt

Je kunt checken of je een diastase hebt! Ga op je rug liggen met opgetrokken knieën en dan je hoofd en schouders iets op te tillen van de ondergrond (zie afbeelding). Zet je vingers net boven je navel op je buik en voel eens hoe breed en hoe diep de ruimte tussen de linker- en de rechterhelft van je buikspieren daar is.

Verplaats je vingers vervolgens al voelend steeds iets omhoog tot je bij je borstbeen bent aangekomen.

Neem je tijd en doe ditzelfde ook naar beneden, over de rechte lijn tussen je navel en je schaambeen. Je zult voelen dat de ruimte misschien verschilt over de hele linie.

Bevindingen:

• Voelt de lijn als een deukje waar je zachtjes van links naar rechts overheen kunt bewegen dan is dat uitstekend.
• Voel je een duidelijke diepte of afstand tussen je rechte buikspieren? Of voel/zie je juist een bult ontstaan ergens op de lijn? Beide zijn tekenen van een diastase.

Wanneer wat te doen bij Diastase?

• Voel je bij de zelftest een duidelijke ruimte op de lijn tussen je rechte buikspieren en ervaar je één of meer van de bovengenoemde klachten?
  Neem dan zeker contact op met een diastasedeskundige of met je huisarts en vertel hem/haar wat je hier hebt gelezen. Er is vaak m.b.v. (bekken)fysiotherapie en training heel veel winst te halen.
• Zie je bij de zelftest een tuutje (‘doming’) op de lijn, dan raadt de werkgroep je aan om -ook als je geen klachten hebt- wel een deskundige te raadplegen. Het opbollen kan er namelijk op wijzen dat de manier waarop je buikspieren functioneren (“core”), niet optimaal is. Mogelijk ontwikkel je later daardoor wél klachten die je met behulp van wat simpele adviezen en oefeningen voor had kunnen zijn.
• Voel je bij de zelftest wel een gleufje, maar heb je verder geen klachten dan is verdere actie niet nodig. Variatie in anatomie is heel normaal.

Behandelmogelijkheden diastase

Aanbevolen wordt om contact met een diastase netwerk te maken. Deze zitten in meerdere regio’s in Nederland. Via diastase.info.nl vindt je de dichtstbijzijnde voor jou.

In het netwerk werken meerdere specialisten samen. Een bekkenfysiotherapeut zal een uitgebreide anamnese en lichamelijk onderzoek doen om per individu de trainings- en behandelbare grootheden vast te stellen.  Ook zal er een echo gemaakt worden.

Op deze manier zul je zeer specifiek getraind worden en later weer je eigen activiteiten en eventuele sporten kunnen hervatten.

Referenties:

1. Mota PG, Pascoal AG, Carita AI, Bø K. Prevalence and riskfactors of diastasis recti abdominis from late pregnancy to 6 months postpartum, and relationship with lumbo-pelvic pain.Manual Therapy 2015. 20(1):200-205
2. Beer GM, Schuster A, Seifert B et al. The normal widt of the linea alba in nulliparous women.Clinical Anatomy 2009. 22(6):706-711
3. diastase.info.nl