In Vitro Fertilisatie oftewel kortweg IVF betekent letterlijk bevruchting in glas. Dit houdt in dat de bevruchting buiten het lichaam van de vrouw plaatsvindt. het wordt ook wel reageerbuisbevruchting genoemd. Het is één van de methoden die ingezet kan worden wanneer het zwanger worden niet vanzelf gaat. Wat houdt IVF precies in? Wanneer wordt het ingezet? Hoe werkt het? En wordt het vergoed?
IVF : wat is het?
Het is een kunstmatige bevruchting van de eicel, buiten het lichaam van de vrouw. De vrouw krijgt vooraf diverse hormoonbehandelingen zodat er meerdere eicellen rijpen. Een eicel zit in een blaasje: een follikel. Wanneer de eicellen voldoende rijp zijn worden deze met een holle naald uit de follikels gezogen. De eicel wordt samengebracht met spermacellen waarna dit een warmte kast geplaatst wordt. Wanneer er een succesvolle bevruchting plaatsvindt, wordt de bevruchte eicel in de baarmoeder geplaatst. Het is een lichamelijk zware en emotionele behandeling.
IVF : wanneer?
IVF is een zwaar en emotioneel traject en wordt niet bij iedereen ingezet. Wanneer je na een jaar actief geprobeerd hebt om zwanger te worden, kun je bij je huisarts terecht. Samen met de huisarts of fertiliteitsarts wordt gekeken wat de mogelijke oorzaak is van een uitblijvende zwangerschap. Eerst worden vaak andere methoden geprobeerd. IVF wordt alleen ingezet bij een medische oorzaak van het uitblijven van een zwangerschap. IVF wordt ingezet bij:
- Endometriose
- Verminderde kwaliteit van het sperma
- Slecht functionerende eileiders
- Hormonale stoornissen
- Wanneer het na lange tijd proberen om een onverklaarbare oorzaak niet lukt om zwanger te worden
IVF altijd succesvol?
Helaas niet. Gemiddeld krijgt 50% van de stellen na 3 pogingen een kindje. De kans van slagen is afhankelijk van de aard van het probleem en de leeftijd van de vrouw. Ook zijn er per kliniek verschillende resultate. Deze kun je hier vinden op de website de gynaecoloog.
IVF : hoe werkt het precies?
Er kunnen kleine verschillen zitten per kliniek / ziekenhuis. maar gemiddeld gezien ziet het IVF traject eruit als volgt:
Hormonen
Normaliter rijpt er maar 1 eicel per cyclus. Om de kans van slagen te vergroten, krijgt de vrouw diverse hormonen zodat er meerdere eicellen (5 tot 10) rijpen. Deze hormonen worden zo’n tot 2 tot 3 weken dagelijks ingespoten of via een neusspray toegediend. Je leert zelf om te prikken, meestal in je buik met een speciale injectiepen. Je kunt flink last hebben van de hormonen, fysiek maar je kunt ook het gevoel hebben jezelf niet meer te zijn.
Echo’s
Je krijgt regelmatig echo’s om de groei van de eicellen in de gaten te houden. Deze vaginale echo’s worden meestal niet als pijnlijk ervaren.
Injectie
Wanneer de eicellen groot genoeg zijn, krijg je het hormoon hCG toegediend zodat de rijping en het loslaten van de eicel wordt bevorderd. Binnen 36 uur vindt de punctie plaats.
Punctie
Eicellen zitten in een eiblaasje: de follikel. De eicellen worden met een holle naald, welke bevestigd zit aan het normale echo apparaat, uit de follikels gezogen. Normaal gesproken word je verdoofd. Vraag hier wel even naar omdat het beleid niet in alle ziekenhuizen gelijk is. Het aanprikken kan pijnlijk zijn, zelfs met verdoving. Ook kun je nog dagen na de behandeling last hebben van een zeurend pijnlijk gevoel in je onderbuik.
Sperma productie
Na de punctie wordt aan de man gevraagd om zaad te produceren. De kwaliteit wordt beoordeeld, er zijn honderdduizenden kwalitatief goed bewegende spermacellen nodig voor een bevruchting via IVF.
De bevruchting
Het zaad en de eicel worden in een glazen bakje samengebracht en in een soort broedstoof geplaatst. Na 1 a 2 dagen hoor je of er een bevruchting heeft plaatsgevonden.
Plaatsing in de baarmoeder
Binnen 2 tot 5 dagen na de punctie wordt de bevruchte eicel terug geplaatst in de baarmoeder. Dit is de meeste gevallen pijnloos.
De wachtweken
Dan beginnen de spannende wachtweken. Je moet wachten of de eicel zich innestelt. Om dit te stimuleren krijg je weer injecties of vaginale tabletten met het hCG hormoon zodat het baarmoederslijmvlies dik genoeg wordt voor een innesteling. Wanneer je na twee weken nog niet ongesteld bent kun je een zwangerschapstest doen. Na een positieve test kun je enkele weken later een echoscopie laten maken. Deze weken worden meestal ervaren als psychisch de meest pittige periode vanwege de onzekerheid. Je bent enorm gefocust op je lichaam en bij ieder gevoel denk je dat je misschien wel zwanger bent of dat het misgaat.
IVF : de kosten en vergoeding
De kosten van 1 behandeling liggen tussen de 1.500 en 2.000 euro. Daar bovenop komen nog de kosten voor de hormoonbehandelingen. Deze verschillen per individu maar kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Gelukkig worden in Nederland tot je 43e jaar 3 behandelingen vergoed vanuit de basisverzekering. Sommige verzekeraars hebben nog een vierde behandeling opgenomen in een aanvullend pakket. Wisselen tussen verschillende verzekeringen heeft geen zin, je hebt altijd recht op maximaal 3 verzekering.
IVF : wat gebeurt er met de overgebleven embryo’s?
In de meeste gevallen wordt er tegenwoordig nog maar 1 embryo terug geplaatst. De overgebleven embryo’s kun je laten invriezen. Dit noemen ze Cryopreservatie. Een plaatsing van een eerder ingevroren embryo wordt trouwens niet gezien als 1 van de drie behandelingen die vergoed wordt. Dit kun je dus vaker laten doen. Jij blijft samen met je partner altijd eigenaar van de embryo’s. Er wordt een contract opgesteld waarin vastgelegd wordt wat er gebeurt wanneer partners overlijden of bijvoorbeeld uit elkaar gaan.
