Het HELLP syndroom is een gevaarlijke complicatie tijdens en net na de zwangerschap en komt in ongeveer vijf op de duizend zwangerschappen voor. Wat is het HELLP syndroom? Wat zijn de oorzaken en symptomen?

HELLP syndroom: wat is het?

Het HELLP syndroom wordt in de volksmond vaak zwangerschapsvergiftiging genoemd, samen met Pre-eclampsie. Het is de zwaarste categorie en staat voor een afbraak van rode bloedcellen, een verstoorde leverfunctie en een tekort aan bloedplaatjes. Soms komt het voort uit Pre-eclampsie en in andere gevallen ontstaat het plotseling in een verder gezonde zwangerschap. Het kan leiden tot een hersenbloeding, vroeggeboorte, beroerte, orgaanschade of zelfs overlijden van moeder en/ of kind. In Nederland loopt het met de juiste zorg meestal goed af.

Wanneer komt het HELLP syndroom voor?

Meestal ontstaat het HELLP syndroom pas na de tweede helft van de zwangerschap. Het kan ook pas optreden na de bevalling. De eerste 48 uur zijn het meest kritiek. Tot zo’n 8 dagen na de bevalling, maar dat zijn zeldzame gevallen. 30% van de vrouwen die het HELLP syndroom krijgen, krijgt dit na de bevalling.

HELLP syndroom: risicofactoren:

De oorzaak van het HELLP syndroom is tot op heden nog onbekend. Het HELLP syndroom is een vorm van een hoge bloeddruk. Het risico op een hoge bloeddruk is 5 keer zo hoog wanneer je moeder of zus tijdens een zwangerschap ook een ernstige vorm van hoge bloeddruk had. Andere risicofactoren op een hoge bloeddruk zijn:

  • Suikerziekte
  • Hart- en vaatziekten
  • Nierziekten
  • Sommige auto-immuunziekten
  • Hoge bloeddruk vóór de zwangerschap
  • Meerlingenzwangerschap
  • Overgewicht
  • Leeftijd boven de veertig jaar

HELLP syndroom: wat zijn de symptomen?

De symptomen zijn hetzelfde als van Pre-eclampsie. De diagnose HELLP wordt gesteld door naast een eiwit onderzoek (urine) en het opnemen van je bloeddruk, een bloedonderzoek af te nemen. Het hebben van onderstaande symptomen hoeft daarnaast nog niet te betekenen dat je het ook daadwerkelijk hebt. Het is wel een reden om direct contact op te nemen met je begeleidend specialist.

  • Plotselinge misselijkheid en braken in de tweede helft van de zwangerschap
  • Hoofdpijn die niet weg gaat na het innemen van een paracetamol
  • Sterretjes, lichtflitsen of minder goed zien
  • Het gevoel alsof er een band wordt gespannen om je buik
  • Kortademig zijn
  • Pijn rechtsboven in de buik
  • Eiwit in de urine
  • Vocht vasthouden in gezicht (meestal rondom de ogen) of handen
  • Gewichtstoename van meer dan 3 kilo per week
  • Tintelende vingers
  • Verhoogde bloeddruk: dit hoeft overigens niet altijd

Sommige zwangeren ervaren overigens helemaal nog geen klachten en kunnen al wel ziek zijn.

HELLP Syndroom: wat kun je doen?

Wanneer je vermoedt dat je last hebt van bovenstaande symptomen ga je altijd direct naar je begeleidend specialist. Wacht niet tot een volgende afspraak. Dit syndroom kan zich razendsnel ontwikkelen. Je wordt na de diagnose opgenomen in het ziekenhuis. Deze complicatie is levensbedreigend voor zowel moeder als kind. Vaak wordt overgegaan tot inleiden of een keizersnede wanneer je nog zwanger bent. Het wordt veroorzaakt door de zwangerschap en er zijn geen behandelingen die het kunnen voorkomen of stoppen, het stoppen van de zwangerschap is de enige remedie.

HELLP syndroom: nazorg

Het HELLP Syndroom heeft een enorme impact op het gezin. Psychisch en lichamelijk. In deze al zo kwetsbare periode word je overrompeld door een zware levensbedreigende complicatie voor moeder en kind. Je moet in een keer vechten voor je eigen leven en dat van je kind. Jij en je partner kunnen hier psychisch lang last van hebben. Jullie kunnen allebei een post traumatisch stress syndroom ontwikkelen. Laat je begeleiden en zoek contact met lotgenoten, bijvoorbeeld op de HELLP lotgenoten facebook groep. Het helpt om je ervaring te delen met anderen. Lees bijvoorbeeld ook de HELLP ervaring van Leonie en de Pre-eclampsie ervaring van Marijke.

Ook het lichamelijke herstel kan lang duren, jaren. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van een verminderde conditie, prikkelgevoelig zijn en moeite hebben met concentreren.

Het hebben gehad van het HELLP syndroom of  Pre- eclampsie is een risicofactor (2 tot 7 maal hoger) op hart en vaatziekten op latere leeftijd. Zorg dat je in een nazorgtraject opgenomen wordt bij je huisarts of in een gespecialiseerd ziekenhuis bij jou in de buurt. In het Erasmus Ziekenhuis in Rotterdam is er een speciale FUPEC polikliniek.

HELLP syndroom en een volgende zwangerschap

Je kunt bij deze ziekenhuizen terecht voor het maken van een persoonlijke risico analyse op het terug krijgen van het HELLP syndroom bij een volgende zwangerschap.

Bekijk ook de video van Stichting HELLP en bezoek hun website voor meer informatie.