De fontanel bij je baby voelt als een zacht plekje (deukje) in de schedel, in het midden bovenop het hoofdje. Wanneer je dit gaat bestuderen, zie je dat de huid beweegt. Het heeft een vast ritme. Namelijk het ritme van de hartslag van je kindje. Pasgeboren baby’s hebben zelfs 2 fontanellen, ook nog eentje aan de achterkant van het hoofdje. Wat is het nut van de fontanel, waar moet je op letten en hoe lang duurt het voordat de schedel dicht is?
Fontanel: wat is het?
Heb jij je ook weleens afgevraagd hoe het kan dat het hoofdje van je baby door het geboortekanaal past? Dat komt door de twee fontanellen. De schedel is daardoor flexibel, de delen kunnen ook iets over elkaar schuiven. Daardoor verloopt de bevalling dus iets soepeler. Mooi hoe de natuur dit heeft geregeld.
Daarna heeft de fontanel ook nog een belangrijke functie, het zorgt ervoor dat het hoofdje van je baby na de geboorte mee kan groeien met de snelgroeiende hersenen.
Waar zitten de fontanellen?
Een baby wordt dus geboren met twee fontanellen, waarvan de eerste op het achterhoofd al vrij snel dicht gegroeid is. Het is een opening tussen de schedelplaten die in een aantal maanden naar elkaar toegroeien.
De grote fontanel is goed voelbaar en zichtbaar. Het heeft de vorm van een ruit. Deze is gemiddeld zo’n 2 centimeter breed, maar de grootte is echt heel verschillend per baby. Het kan heel goed dat jouw baby een fontanel van 5 centimeter heeft. De kleinere fontanel bij pasgeboren baby’s is moeilijker op te merken en heeft meer de vorm van een kleine driehoek. Deze groeit gemiddeld in de eerste 8 weken dicht.
Wanneer groeit de fontanel dicht?
De schedeldelen zullen aan elkaar gegroeid zijn wanneer je baby tussen de 12 en 18 maanden is. Op het consultatiebureau houden ze de ontwikkeling ook goed in de gaten. Het is niet zo dat de schedelplaten naar elkaar toegroeien, maar het bindweefsel dat de hersenen op die plek al beschermd, verhard.
Moet je de fontanel apart behandelen?
Het is voor je gevoel misschien best een beetje eng, zo’n deuk in de schedel. Toch hoef je niet bang te zijn om de fontanel aan te raken. De hersenen zijn namelijk nog wel beschermd door een stevig hersenvlies en bindweefsel. Je kunt dus bijvoorbeeld gewoon het hele hoofdje wassen en afdrogen. Waarschijnlijk overbodig om aan te geven, maar ga niet heel hard wrijven of duwen op de fontanel.
De groei en ontwikkeling van de schedel worden door het consultatiebureau goed in de gaten gehouden. De hoofdomtrek wordt iedere keer opgemeten en er wordt gevoeld of én wanneer de fontanel gesloten is. Wanneer de schedel al voor het eerste jaar gesloten is en wanneer de schedel niet goed genoeg groeit, wordt er vaak doorverwezen naar een kinderarts. Ook wanneer de fontanel nog niet sluit nadat je kindje twee jaar oud is.
Bolle of ingezakte fontanel?
Wanneer je baby voor een langere tijd een bolle of ingezakte fontanel heeft, kan dit een teken zijn dat er iets niet goed is met de gezondheid van je baby. Een langdurig ingezakte fontanel kan duiden op uitdroging. Een bolle fontanel op een infectie of hersenvliesontsteking.