Als dat moment dan daar is, je baby is geboren en wordt bij je op de borst gelegd. Welke associaties komen er dan nu bij je boven? Waarschijnlijk een mooi beeld, een moment van euforie, een mooi samenzijn, jij en je partner hebben dit wondertje gemaakt. Het is een picture perfect die we allemaal ergens in ons hoofd hebben zitten. Niet zo gek. Want het zit in onze cultuur om hoge verwachtingen te hebben. Wij zijn de generatie van de maakbaarheid; geluk kun je maken. En baby’s brengen geluk.
Toch hoor ik in mijn praktijk vaak een andere beleving.
En ik vind het belangrijk dat ook dit geluid gehoord wordt. Want als we allemaal de verwachtingen hoog houden, verliezen we ook de realiteit uit het oog. Ben je nu voor het eerst zwanger en nog niet bevallen, stop dan met lezen. Je kunt je niet voorbereiden op de bevalling door negatieve scenario’s te lezen.
Dit verhaal is voor diegene die bevallen zijn en niet de roze wolk ervaren zoals ze hadden verwacht. Voor hen wil ik dat ze herkenning vinden. Dat ze weten dat ze er niet alleen in staan. En dat ze milder mogen zijn naar zichzelf; je hebt niets fout gedaan, je bent oké. En er is hulp als je dat nodig hebt, ook dat is oké.
Achter de somberheid gaat vaak een traumatisch ervaren bevalling schuil.
Tegenover me zit een moeder, 10 maanden geleden bevallen van een dochter, hun eerste kindje. De bevalling verliep met allerlei complicaties. En uiteindelijk werd de bevalling versneld; benen werden in de beugels geduwd, allerlei dokters met witte pakken in de kamer, allerlei apparaten klaargezet om binnen een mum van tijd het kindje met ingrepen te halen. Het voelde voor de moeder alsof alle regie werd afgenomen. Weg rust, weg mooi bedacht geboorteplan. Ik zie het verdriet. Het terugdenken aan de bevalling roept direct spanning op en gevoelens van falen. Daar waar de omgeving jubelt over de mooie ‘prestatie’ voelt het voor deze moeder niet zo. Ze is somber, voelt zich leeg en kan met moeite haar draai vinden in het moederschap. Praten over de geboorte vermijdt ze. Haar bevallingsverhaal is gevoelsmatig niet af. Tegelijkertijd vindt ze dat ze zich niet zo mag voelen. Er komt te weinig uit haar handen en ook dat voelt als falen.
Hulp na een traumatische bevalling.
Deze moeder was dapper en ging naar de huisarts om hulp te vragen voor haar traumatisch ervaren bevalling. Het duurde vervolgens nog een paar weken voor ze zich bij mij durfde aan te melden. De roze wolk niet voelen is één ding, maar van de roze wolk afstappen en het hardop uitspreken van de klachten is een tweede drempel. Maar deze moeder kwam bij mij en nu zijn we elke week aan het werk samen. We maken ruimte voor haar beleving, want die mag er zijn, ook de negatieve emoties en gedachten. We werken aan verwerking middels EMDR en maken haar bevallingsverhaal af. Stapje voor stapje maken gevoelens van machteloosheid plaats voor neutraal terugkijken. ‘En toen was ze er ineens’ krijgt een nieuwe betekenis; het is goed zo, goed zoals je bent.
Anouk is GZ-psycholoog en praktijkhouder van AB Psychologie, een vrijgevestigde psychologiepraktijk (basisggz) in Rijen. Zij specialiseert zich in psychologische hulp bij zwangerschap, bevalling en fertiliteit. Denk aan angsten en onzekerheid voor de bevalling en het moederschap, somberheid en depressie, traumatische bevalling of ander trauma in de voorgeschiedenis, verwerken van verlies en miskramen, en zorgen rondom vruchtbaarheidsproblematiek. Ook lichtere klachten verdienen behandeling, omdat met een korte behandeling problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden.
