Een prematuur of te vroeg geboren baby is eerder geboren dan 37 weken zwangerschap (gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). Wanneer dit gebeurt belandt je als ouders in een keer in een vaak onzekere en heftige tijd. Je baby ligt in de couveuse aan allerlei slangetjes en monitoren. Dat is heel iets anders dan je je al die tijd had voorgesteld. Wanneer spreken we van een prematuur of vroeggeboorte? Wat zijn de oorzaken en wat kunnen de consequenties zijn?
Prematuur of vroeggeboorte: wat is het?
8% van de baby’s wordt prematuur geboren. We spreken dan ook wel van een vroeggeboorte. Dit betekent dat je baby voor de 37 weken zwangerschap geboren wordt. Wanneer het voor 32 weken zwangerschap geboren wordt, heet het extreem prematuur. Gelukkig kunnen de artsen in het ziekenhuis een baby tegenwoordig goed behandelen wanneer het prematuur, en zelfs extreem prematuur is. Vanaf 24 weken zwangerschap en een minimaal geboortegewicht van ongeveer 500 gram, is je baby levensvatbaar en zullen artsen in het ziekenhuis alles in het werk stellen om de baby gezond te laten groeien.
Prematuur of vroeggeboorte: wat zijn de oorzaken?
Er zijn verschillende oorzaken voor een prematuur geboren baby. Zo worden tweelingen heel vaak te vroeg geboren (ongeveer 50%). Of de moeder krijgt te maken met complicaties als een zwangerschapsvergiftiging, een hoge bloeddruk, infecties of weeën die vroegtijdig op gang komen. Ook roken tijdens de zwangerschap kan een oorzaak zijn van een vroeggeboorte.
Veel moeders gaan zich schuldig voelen bij een vroeggeboorte, zij zoeken de oorzaak bij zichzelf. Bijvoorbeeld wanneer ze net op die dag te veel rondgelopen hebben of zwaar werk hebben gedaan. Dat kan nooit de oorzaak zijn. Probeer je dus niet schuldig te voelen.
Prematuur of vroeggeboorte: wat kun je doen?
Je baby ligt in een couveuse omdat het zichzelf nog niet goed warm kan houden. Het ziet er voor de meeste ouders behoorlijk angstig uit, met al die slangetjes en apparatuur. Daarnaast voel je je als ouders vaak machteloos. Het liefste wil je zelf voor je kindje zorgen, maar je moet voor je gevoel vanaf de zijlijn toekijken hoe techniek, artsen en verpleegkundigen de zorg voor je baby overnemen.
Toch kun je al wel contact maken met je baby. Je kunt je baby helpen en laten voelen dat je er bent door zachtjes te praten en je baby te strelen. Vaak mag je ook kangoeroëen of buidelen met je baby. Dat betekent dat je je baby met huid op huid contact op je hebt liggen. Het is bewezen dat baby’s “huidhonger” hebben en dat knuffelen heel belangrijk is voor de gezond en ontwikkeling. Er komt dan een hormoon vrij bij zowel jou als je baby.
Hoe klein ze ook zijn en hoe lang ze ook in de couveuse liggen, het blijkt dat couveuse baby’s zich al vanaf de geboorte aan hun ouders hechten. Gelukkig maar. Ze voelen haarfijn aan wie de ouders zijn en ontwikkelen ook al snel een voorkeur voor de ouders.
“Is dat echt mijn baby?”
Wanneer je baby vroeger geboren wordt, overvalt je dit misschien. Vaak is het zo dat ouders 9 maanden toeleven naar de geboorte en deze tijd ook nodig hebben om aan het idee te wennen. En ook dan heeft nog lang niet iedereen direct het moedergevoel of vadergevoel. Niet zo gek dus dat je misschien niet direct een sterke band voelt met je baby. Heel begrijpelijk zelfs en dat komt goed. Wanneer? Dat is voor iedereen verschillend. Soms pas op het moment dat je samen echt thuis bent en je de zorg op je mag nemen. Maak je geen zorgen, dat vader of moedergevoel zal echt gaan groeien. Geeft het de tijd en probeer je er niet schuldig over te voelen.
Prematuur of vroeggeboorte en de gezondheid van je baby
Te vroeg geboren worden heeft op de korte en soms op de lange termijn gevolgen voor de gezondheid van je baby. Je baby is nog niet “af” wanneer het prematuur is. De organen hadden zich nog verder moeten ontwikkelen tijdens de zwangerschap. Dit gebeurt nu in de couveuse. Een prematuur is erg kwetsbaar, het afweersysteem is nog niet voldoende ontwikkeld. Je baby ligt daarom op een speciale afdeling (Neonatologie of de NICU) en wordt goed in de gaten gehouden. Is je baby extreem prematuur? Dan worden er speciale maatregelen getroffen om het infectiegevaar te beperken. Denk daarbij aan steriele kleding en mondkapjes. Medische issues die je vaak terug ziet bij een prematuur geboren baby:
Kan zich nog niet warm houden
Een prematuur kan zichzelf nog niet goed warm houden. Daarom ligt het lekker warm in de couveuse.
Ademhalen kost moeite
De longen zijn nog niet voldoende gerijpt om zelf te kunnen ademen. Deze baby’s krijgen extra zuurstof of liggen aan de beademing. Soms zul je zien dat je baby even stopt met ademen. Dat heet apneu. Je baby vergeet het dan even of het kost veel energie. Je baby zal het zelf weer oppakken of heeft daar hulp bij nodig van de apparatuur.
Je baby ziet geel
Veel baby’s zien er een beetje geel uit. Dat komt omdat de lever nog niet voldoende werkt. Dit wordt behandeld door je baby onder een speciale lamp te leggen.
Onregelmatige hartslag
Ook de hartslag kan af en toe minder frequent slaan of vertragen. Wanneer je je baby even aantikt of masseert pakt het hart het vaak al weer op.
Nog niet zelf eten
Je baby is nog niet in staat om uit de borst of fles te drinken. Het krijgt de voeding via een maagsonde.
Naar huis?
Wanneer je baby voldoende groot is mag je dan eindelijk naar huis. De ontwikkeling van een prematuur is zeker in het eerste jaar nog anders dan een voldragen baby. Bekijk de verschillen en wat je kunt verwachten.
Of je baby op de lange termijn gevolgen ondervindt van de vroeggeboorte is lastig te zeggen. Dit verschilt enorm tussen de kinderen.
Wil je in contact komen met andere ouders die hetzelfde meemaken? Kijk dan eens op www.couveuseouders.nl
Lees ook de ervaringsverhalen:
